Endoskopi
Hastaların endoskopisi sırasında kan basıncı,ritm ve oksijen saturasyonları sürekli olarak monitorize edilip takip edilmekte,kolonoskopi sırasında bir anestezi hekimi de hazır bulunmaktadır.Barsaklar için bir ön hazırlık yapıp gelen hastalara,hafif bir anestezik ilaç uygulanmakta işlem sırasında bir rahatsızlık duymamaları sağlanmaktadır.İşlem sonrası dinlenme odasına alınmakta takip ve kontrollerinde sorun olmayan hastalarımız aynı gün evlerine gönderilmekte,eğer biyopsi de alındıysa sonucu çıkar çıkmaz hasta bilgilendirilir.
Endoskopi nedir?
İçi boş tüm vücut boşluklarının (mide ,barsaklar,burun içi,bronşlar, rahim vb.) endoskop adındaki özel tasarlanmış aletlerle incelenmesidir. Eskiden sert bükülmez ince tüp şeklinde endoskoplar kullanılmaktayken günümüzde fiberoptik denilen hortum benzeri ince,ucunda ışık kaynağı ve kamerası bulunan, kıvrılabilen aletler geliştirilmiştir.Kalınlıkları 8-10 mm. ve uzunlukları 110-160 cm. arasında değişmektedir.Bunların biyopsi almaya, polip denilen küçük tümörleri kesip çıkarmaya yarayan tedavi edici özellikleri de mevcuttur. Eğer endoskopla ağızdan girilerek yemek borusu,mide ve ince bağırsağın ilk kısmı incelenecekse buna halk arasında daha bilinen adıyla gastroskopi denirken, makattan girilerek kalın barsaklar incelenecekse kolonoskopi denilmektedir.
Endoskopide ne görülür?
Endoskopi sırasında görülenleri tam değerlendirebilmek için tecrübeli hekim olunması şarttır. Video endoskop denilen bu cihaz aldığı görüntüleri bir ekrana yansıtarak doktorun içeride neler olduğunu görmesini sağlar. Bu görüntülere bakılarak incelenen bölgenin iç yüzeyi incelenir gerekirse parça alınır ,hatta kanama varsa ,polip varsa bunların tedavisi sağlanır. Mide de ülsere de neden olan mikrop olup olmadığı (Helicobacter pylori) en kesin mide biopsisinde bakterinin görülmesi ile konulur.
Gastroskopi kimlere yapılabilir?
Mide, oniki parmak barsağı, safra kanalı ağzının incelenmesi,tanı konulması ve tedavisi için yapılır.
Hazımsızlık,midede yanma şikayeti olan 45 yaşın üzerindeki herkese,
– 45 yaşın altında olup yutma güçlüğü, bulantı, kusma, iştahsızlık, kilo kaybı olanlar,
– Mide barsak sisteminin üst kısmına ait olan kanaması olanlar,
– Mide kanseri öyküsü olanlarda veya şüphesinde,
– Reflü, mide ülseri şikayeti olan 50 yaş üzerindeki hastalarda ,
-Nedeni belli olmayan vitamin ve demir eksikliği bulunanlarda,
– Sirozlu olup yemek borusunda damar genişlemeleri olanlarda.
Kolonoskopi kimlere yapılabilir?
Kalınbasak,ektum ve ince barsağın kalın barsağa bağlandığı yerin incelenmesi,tanı konulması ve gerekirse tedavisi için yapılır.
– Hiçbir şikayeti olmasa dahi 50 yaş ve üzerindeki herkese barsak kanseri erken tanısı için,
– Makattan kanaması olan veya dışkısında gizli kan saptananlarda,
– Ailesinde veya kendinde barsak kanseri veya polip öyküsü olanlarda
– Kansızlık nedeninin araştırılmasında
– İltihabi barsak hastalığı olanlarda (kolit,crohn hastalığı vb.)
– Nedeni belli olmayan karın ağrısı, dışkılama alışkanlığında değişiklik ,uzun süren ishal gibi şüphe uyandıran şikayetleri olan hastalarda yapılmalıdır.
Endoskopinin yan etkileri nelerdir?
Ağrı verici bir uygulama olmamasına rağmen işlem öncesi gevşeme sağlamak üzere hafif bir anestezi verilmektedir.Bu sırada hasta kesinlikle bayıltılmamakta,genel anestezi almamaktadır, endoskopi sırasında tüm yaşamsal veriler monitorize edilmektedir.Anestezik maddenin kalp ve solunum sistemi üzerine yan etkileri olabilir,biopsi ve polip alınma yerinden kanama olabilir.Ateş, yutma güçlüğü, boğaz ağrısı, karın ağrısı gibi şikayetler olabilir,ancak bunlar çok çok nadiren görülürler.Anestezi etkisi nedeniyle birsüre dikkat geektiren işlerden uzak durulmalıdır.(Otomobil kullanma vs.)
Çağımızın büyüyen sorunu Kolon Kanseri!
Her kanser türünde olduğu gibi bunda da erken teşhis çok önemlidir.Kolon kanseri önlenebilir bir hastalık olup polip denilen iyi huylu urlardan geliştiği düşünülmektedir. Günümüzde bu hastalıktan ölme riskini azaltmada kullanılan en etkili yöntem kolonoskopik tarama ve bu tarama sırasında saptanan poliplerin çıkarılmasıdır.Kolon kanseri taraması için uygulanan diğer yöntemler ise dışkıda gizli kan testidir.Yeni alternatifler ise dışkı numunesinden DNA testi ve BT kolonoskopi (sanal kolonoskopi) dir. Yaşam tarzının kolon kanseri riski üzerinde büyük etkisi vardır. Diyet, egzersiz, alkol tüketimi, tütün kullanımı,diyette liften fakir beslenme ve vitamin alımı eksikliği gibi risk faktörleri kolon kanseri oluşmasında önemli bir faktördür.